VOLKSGEZONDHEID: DE CIJFERS SPREKEN VOOR ZICH

Roken is de belangrijkste vermijdbare doodsoorzaak in België.

an alle doden in 2013 waren er 14 000 toe te schrijven aan het roken, bijna 18 keer meer dan het aantal doden door verkeersongevallen en zeven keer meer dan het aantal zelfdodingen.

In België leven niet-rokers gemiddeld zeven jaar langer dan rokers.

Rokers die vroegtijdig sterven als gevolg van hun rookgewoonten, leven zelfs veertien jaar minder lang dan niet-rokers. De sterftecijfers bij sigaar- en pijprokers zijn merkelijk lager dan bij sigarettenrokers, maar toch hoger dan bij niet-rokers.

Naarmate het aantal jaren dat iemand gestopt is met roken, nemen de levenskansen voor de ex-roker opnieuw toe.

Volgens berekeningen van professor R. Peto (Oxford University) zijn in de periode 1950-2000 in België 812 000 mensen gestorven als gevolg van het roken en zal de helft van de huidige 2 miljoen rokers gemiddeld veertien jaar vroeger sterven, tenzij ze hun rookgewoonten veranderen.

Deze gewoonten zijn vandaag de dag zeer eenvoudig aan te passen door middel van elektronische sigaretten te gebruiken in plaats van tabak sigaretten.

Miljoenen langdurige rokers hebben ziekten ontwikkeld waardoor ze vroeg zijn gestorven. Deze ziekten worden bijna uitsluitend veroorzaakt door het inademen van rook.

Verdampers, vaak elektronische sigaretten of e-sigaretten genoemd, verbranden geen tabak of ander materiaal en produceren dus geen rook die aan roken gerelateerde ziekten veroorzaakt.

• Verdampers (e-sigaretten) zijn een alternatief product met een laag risico.

• Velen gebruiken uitsluitend e-sigaretten en anderen roken veel minder sigaretten.

• Verdampers kunnen effectief zijn om mensen te helpen volledig te stoppen met roken.

• Volgens de beste schattingen zijn e-sigaretten minstens 95% minder schadelijk dan gewone sigaretten. – Vapen is een schone bron van nicotine zonder de meeste giftige chemicaliën die in rook worden aangetroffen.

• Geen bekende schade aan omstanders door het inademen van tweedehands damp.

• Er is geen bewijs dat nicotine kanker veroorzaakt.

• Is nicotine niet verslavend? – Zonder tabaksrook veel minder omdat in tabaksrook meerdere verslavende bevat. Verdampers zijn een minder risicovol alternatief voor de dood en ziekte veroorzaakt door verbrande sigaretten.

Heeft de overheid er belang bij dat er meer gerookt wordt?

De fiscale inkomsten uit tabaksproducten zijn zeer aanzienlijk: 3,08 miljard euro in 2016.

De inkomsten uit tabak lijken dus onmisbaar en doen vragen rijzen bij de geloofwaardigheid van de regeringspolitiek. Die politiek is kortzichtig, omdat het tabaksverbruik ook veel kosten mee brengt, vooral in de ziekteverzekering.

De SOCOST studie heeft een eerste schatting gemaakt van hoe hoog de kosten van verslavende producten (alcohol, tabak, illegale drugs en psychoactieve geneesmiddelen) waren in België in 2012. De studie laat zien dat de kosten i.v.m. tabaksconsumptie aanzienlijk zijn. De directe kosten (gezondheidszorg, verkeersongevallen …) bedroegen 615 miljoen euro en de indirecte (o.a. de daling van de productiviteit) liepen op tot 746 miljoen euro. Daar moet nog eens 12 miljard euro onzichtbare kosten bijgeteld worden (kosten door vroegtijdige overlijdens en door leven met een ziekte).

Bronnen:

Ministerie van Volksgezondheid Engeland 2015 – E-sigaretten: Update bewijzen. https://www.gov.uk/government/publications/e-cigarettes-an-evidence-update

Verslaving 2014 – Real-world effectiviteit van e-sigaretten bij stoppen met roken

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/24846453

Artsenorganisatie Royal College of Physicians : 2016 – Nicotine zonder rook: vermindering van tabaksschade

https://www.rcplondon.ac.uk/projects/outputs/nicotine-without-smoke-tobacco-harm-reduction

Internationaal tijdschrift over Milieuonderzoek en volksgezondheid: 2014 – Vergelijking van geselecteerde analyten in uitgeademde aerosol van e-sigaretten met uitgeademde rook van een conventionele sigaret en uitgeademde lucht

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4245607/

International Journal of Drug Policy 2015 – Een pilotstudie naar nicotineresten in huizen van gebruikers van elektronische sigaretten, tabaksrokers en niet-gebruikers van nicotinebevattende producten

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25869751

International Journal of Environmental Research and Public Health : 2014 – Een eenvoudige benadering voor het modelleren van potentiële blootstelling van omstanders aan nicotine

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/25869751

Bureau voor nationale statistieken 2016 – Rookgewoonten voor volwassenen in Groot-Brittannië

https://www.ons.gov.uk/peoplepopulationandcommunity/healthandsocialcare/healthandlifeexpectancies/bulletins/adultsmokinghabitsingreatbritain/2014

Verslaving 2016 – Elektronisch sigarettengebruik in de Europese Unie https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/27338716

Auteurs :

• Brian L. Carter, PHD Director of Scientific Communications Consumer Advocates for Smoke-Free Alternative (www.casaa.org)

• Christopher Russell, PH.D. Centre for Substance Use Research, Schotland (http://substanceuseresearch.org/)

• Cynthia Cabrera The Cating Group (www.catinggroup.com) Hometown Hero (www.hometownherovapor.com)